شیوه برخورد ساسانیان با اتباع یهودی

مقدمه

سابقه حضور یهودیان در فلات ایران به قرن هشتم پیش از میلاد بازمی‌گردد. در این زمان آشوریان پیرو سیاست تبعید یهودیان از فلسطین آنان را به سرزمین‌هایی دوردست می‌فرستادند، از جمله ماد که در آن زمان خراج‌گزار آشور بود. (گیرشمن:۱۳۸۸،۱۱۰) چند سال پیش از آن نیز گروهی از یهودیان در بابل و بخش‌های دیگر بین‌النهرین سکنی داده شده‌بودند. این سیاست پیرو لشکرکشی‌های آشوریان به سواحل شرقی مدیترانه و مواجه آنان با شورش‌های پیاپی این منطقه بود. اقامت این یهودیان در حدود تاریخی ایران باقی بود و در زمان‌های متناوب بر تعداد این مکان‌های یهودی‌نشین و جمعیتشان افزوده می‌شد تا اینکه در ۵۳۸ پیش از میلاد کورش نبونید پادشاه بابل را شکست داد و بر سرزمین او مسلط گردید. او یهودیان را مختار ساخت که اگر می‌خواهند به سرزمین خود بازگردند یا بمانند. که البته بسیاری از یهودیان ترجیح دادند در سرزمین‌های جدید بمانند و به سرزمین اجدادی بازنگردند. (Goldenberg: ۲۰۰۷, P۲۴۱) در زمان هخامنشیان اقداماتی برای بازسازی بیت‌المقدس انجام شد و یهودیان اتباع این امپراتوری عظیم شمرده می‌شدند. در دوره جانشینان اسکندر یهودیان بر سلوکیان حاکم چند بار شوریدند و گاه در فلسطین به استقلال نیمبندی هم می‌رسیدند. سپس پومپی سردار رومی فلسطین را تسخیر نمود. رومی‌ها در برابر میل استقلال‌طلبی یهود دست به سختگیری زدند تا آنجا که در پی شورش کوخبا در ۷۰ میلادی یهودیان بسیاری کشته‌شدند و هیکل سلیمان ویران گردید. (Encylopedia Judaica, Vol. ۳, Bar Kochba) پس از آن دور تازه‌ای از آوارگی یهودیان پدید آمد که طی آن بسیاری از این مردمان به بابل پناه بردند. در آینده با رشد مسیحیت و سپس پذیرش آن به عنوان دین رسمی و به‌تبع اختلافات این دو آیین، یهودیان از سوی مسیحیان اکنون حاکم مورد فشار مضاعفی قرار گرفتند.

نتیجه‌گیری

منابع لاتین ۱ Skolnik, Bernbaum and other (۲۰۰۶), Encyclopedia Judaica, Vol, ۳, Second Edition, Thomson-Gale, Keter Publishing House, ۲ Goldenberg, Robert )۲۰۰۷(, The Origins of Judaism from Canaan to the Rise of Islam, Cambridge University Press, ۳ Graetz, Heinrich (۲۰۰۹), History of Jews, Vol III: From the Revolt against the Zendik (۵۱۱ CE) to the Capture of St. Jean D’Acre by the Mahometans (۱۲۹۱ CE), New York, Cosimo Classics, ۴ Loeb,Laurence d.) ۲۰۱۱(, Outcaste: Jewish Life in Southern Iran, Routledge Library Editions, ۵ www.iranicaonline.org ۶ http://www.jewishencyclopedia.com