همشهری آنلاین - یکتا فراهانی: از بیابان‌های خشک گرفته تا شهرهای بزرگ با جمعیت میلیونی، امروزه آب در حال تبدیل‌شدن به کالایی نایاب است. اما در کنار این بحران، امیدهایی از دل آب‌شور دریا دارد سر برمی‌آورد.
تصور کنید شهری با میلیون‌ها ساکن، تابستان گرم و زمستان بی‌بارش؛ جایی که ذخایر سدها خالی شده، لوله‌ها خشک و چاه‌ها بی‌رمق. بحران آب دیگر فقط هشدار نیست، واقعیتی است که نفس زندگی را می‌گیرد. اما در همان لحظه که بحران به اوج خود می‌رسد، مهندسان، دانشمندان و سیاست‌گذاران دست‌به‌کار شده‌اند و با پروژه‌هایی برای شیرین‌سازی آب دریا، بازیافت فاضلاب، و مدیریت هوشمند منابع. شاید همین تلاش‌ها بتواند آینده خشکی و تشنگی را به فراموشی بسپارد. بیشتر بخوانید:
در بسیاری از کشورها کم‌آبی و کاهش ذخایر طبیعی آب به بحرانی تبدیل شده که زندگی روزمره، کشاورزی، و محیط‌زیست را تهدید می‌کند. بر اساس گزارش‌ها، جهان با خطر جدی کمبود آب شیرین مواجه است و بدون اقدام جدی، این بحران می‌تواند امنیت غذایی و معیشتی میلیاردها نفر را تحت‌تأثیر قرار دهد.
اما بعضی کشورها به‌ویژه در مناطق خشک نه با ناامیدی، بلکه با علم و برنامه پاسخ داده‌اند.
عربستان سعودی، کشوری با آب‌وهوا گرم و خشک به‌سرعت خود را با شرایط وفق داده است. این کشور با روی‌آوردن به فناوری «اسمز معکوس» (RO) در نیروگاه‌های آب‌شیرین‌کن، توانسته بخش بزرگی از آب آشامیدنی خود را تأمین کند. به‌عنوان‌مثال نیروگاه «Shuaibah ۳» در حال حاضر روزانه نزدیک ۶۰۰ هزار مترمکعب آب تولید می‌کند آن هم با مصرف انرژی بسیار کمتر و انتشار گازهای گلخانه‌ای به‌مراتب پایین‌تر.
علاوه بر عربستان، در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA) انقلاب نمک‌زدایی در جریان است. درست در سال ۲۰۲۵ حدود ۶۹ پروژه عظیم آب‌شیرین‌کن با سرمایه‌گذاری هنگفت در حال اجراست، بعضی تلفیقی از اسمز معکوس، انرژی خورشیدی و ذخیره باتری هستند. این یعنی تولید آب آشامیدنی با کمترین اثرات مخرب محیط زیستی.
اما شیرین‌سازی به‌تنهایی کافی نیست. کشورهایی که بحران آب دارند، راهکارهایی مثل بازیافت فاضلاب، توزیع هوشمند آب، و اصلاح الگوی مصرف را نیز دنبال می‌کنند. تجربه جهانی نشان داده که ترکیبی از این سیاست‌ها می‌تواند بحران بی‌آبی را کاهش دهد و به «امنیت آبی» بلندمدت برسد.
بحران آب چیزی بیش از یک مشکل محیط زیستی ساده است؛ این بحران تهدیدی جدی برای زندگی، امنیت غذایی، و پایداری اقتصادی و اجتماعی ملت‌هاست. اما همان‌طور که دیدیم، علم و نوآوری توانسته است شعاعی از امید روی این بحران بتابانند.
اگر کشورها به‌ویژه کشورهایی که در شرایط سخت اقلیمی‌اند با عزم و برنامه‌ریزی دقیق، ترکیبی از تکنولوژی پیشرفته، مدیریت منابع و تغییر سبک زندگی را قبول کنند، می‌توانند مسیر خشکی و تشنگی را به مسیر تولید، بازچرخانی و پایداری تبدیل کنند.