به گزارش همشهری آنلاین، مهمان ما در این برنامه، ندا جعفری، کیهان‌شناس و مدیر کمیته آماتوری انجمن نجوم ایران بود که درباره این خسوف صحبت کرد و به پرسش‌های گوناگون در این خصوص پاسخ داد.
در اینجا چکیده‌ای از این گفت‌وگو را ملاحظه می‌کنید، اما کامل برنامه دانستنیها را می‌توانید اینجا تماشا کنید.
ماه تنها قمر زمین است که درباره پیدایش آن نظریه‌های مختلفی وجود دارد. یک نظریه می‌گوید ماه بخشی است که از پوسته زمین جدا شده و نظریه دیگر می‌گوید زمین و ماه هم‌زمان شکل گرفته‌اند. نظریه سوم هم بیان می‌کند ماه در جایی دیگر شکل گرفته و در دام گرانش زمین افتاده است. این نظریه‌ها البته ایرادهایی دارند و بیشتر رد شده‌اند تا مورد تایید قرار بگیرند. نظریه معتبرتر این است که برخورد زمینی جوان با جرمی هم‌اندازه مریخ باعث جدا شدن بخشی از پوسته شده و این مواد در مدار زمین دیسکی ایجاد کردند و در نهایت ماه شکل گرفت.
ماه‌گرفتگی زمانی رخ می‌دهد که زمین بین ماه و خورشید قرار بگیرد. ماه‌گرفتگی فقط هنگام ماه کامل رخ می‌دهد نه زمانی که ماه به شکل هلال است و کامل نیست. ماه فقط وقتی در گره‌های مداری قرار بگیرد، ماه‌گرفتگی رخ می‌دهد. ماه‌گرفتگی ۳نوع دارد: کامل، جزئی و نیم‌سایه. در ماه‌گرفتگی نیم‌سایه فقط کمی نور ماه کم می‌شود. این نوع ماه‌گرفتگی با چشم غیرمسلح سخت دیده می‌شود. در ماه‌گرفتگی جزئی، بخشی از ماه در سایه زمین فرو می‌رود و در خسوف کامل، کل ماه در سایه زمین قرار می‌گیرد.
ماه‌گرفتگی کامل از سه جنبه اهمیت دارد: بصری، عکاسی و علمی. از نظر بصری، ماه قرمز می‌شود و منظره‌ای دیدنی پدید می‌آورد. از نظر عکاسی، سوژه‌ای محبوب برای عکاسان نجومی و غیرنجومی است و از نظر علمی، دستاوردهای بزرگی از ماه‌گرفتگی حاصل شده است. ارسطو با استفاده از ماه‌گرفتگی کروی‌بودن زمین را ثابت کرد. بابلی‌ها با رصدهای مداوم تقویم دقیق و چرخه ساروس را تدوین کردند. ابوریحان بیرونی با ثبت ماه‌گرفتگی طول جغرافیایی شهرها را اندازه گرفت. امروزه نیز پروژه‌های علمی با استفاده از ماه‌گرفتگی انجام می‌شود.
در فرهنگ‌ها و اقوام قدیمی، ماه‌گرفتگی با خرافات همراه بوده است. برخی می‌گفتند اژدها جلوی ماه را می‌گیرد. در برخی فرهنگ‌ها ماه‌گرفتگی را نماد جنگ یا خون‌ریزی می‌دانستند. بعضی باور داشتند زنان باردار نباید به ماه‌گرفتگی نگاه کنند. واقعیت این است که این باورها همه خرافه هستند و پایه علمی ندارند. رصد ماه‌گرفتگی هیچ خطری ندارد و نیاز به ابزار خاصی نیست.
ماه در زمان گرفت کامل به رنگ قرمز در می‌آید. علت قرمز شدن، شکست نور خورشید در جو زمین است. به‌همین دلیل ماه در سایه زمین کاملا سیاه دیده نمی‌شود. به این پدیده اصطلاحا «ماه خونین» هم گفته می‌شود.
ماه‌گرفتگی کامل پیش رو یکشنبه از ساعت ۱۸:۵۶ آغاز می‌شود. ابتدا ماه وارد نیم‌سایه می‌شود که قابل مشاهده نیست.
ساعت ۱۹:۵۷ ماه‌گرفتگی جزئی آغاز می‌شود.
ساعت ۲۱:۰۱ ماه‌گرفتگی کامل شروع می‌شود.
ساعت ۲۱:۴۲ ماه‌گرفتگی کامل به اوج می‌رسد.
ساعت ۲۲:۲۳ ماه‌گرفتگی کامل پایان می‌یابد.
ساعت ۰:۲۵ بامداد دوشنبه کل ماه‌گرفتگی تمام می‌شود.
ماه‌گرفتگی کامل حدود ۸۲ دقیقه طول می‌کشد.
خسوف سال ۱۳۹۷ طولانی‌تر بود و ۱۰۲دقیقه به طول انجامید.
رصدگران می‌توانند علاوه بر ماه، اجرام دیگری مثل خوشه‌های ستاره‌ای و کهکشان‌ها را هم مشاهده کنند.
برای رصد بهتر توصیه می‌شود به مکان‌های امن با آلودگی نوری کمتر رفت.
همراه داشتن آب، وسایل ایمنی و بررسی وضعیت هوا ضروری است.
ماه‌گرفتگی با چشم غیرمسلح و حتی از پشت بام خانه‌ها هم قابل مشاهده است.