در حالی که برخی خبرها حاکی از افزایش نرخ دلار پس از سخنرانی رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا است. از دیدگاه اقتصادی این سئوال مطرح میشود که این روزها دلار به چه قیمتی می ارزد؟
محدودیت های اطلاع رسانی از نرخ آزاد دلار و کشف قیمت آن در بازار سیاه یکی از عوامل موثر در وجود این ابهام دارد و متقاضیان خرید ارز را سردر گم کرده است.
تنها در یک روز صرافی های ایرانی کانادا با اختلاف نزدیک به هزار تومان هر دلار کانادا را به مشتریان خود فروختند که نشان از سردر گمی بازار دارد.
پس از اجرای سیاست ارز تک نرخی توسط دولت ایران، خرید و فروش ارز توسط صرافی های خصوصی ممنوع شد و دولت با اتکاء به برخوردهای پلیسی ضمن دستگیری دلالان ارز، برخی از صرافی ها را نیز تعطیل کرد. که همین امر موجب بروز شکافی در جامعه به عنوان بازار سیاه است، بازاری که وقتی به صرافی های خارج از ایران به ویژه کانادا مراجعه می کنید بیشتر به اهمیت آن پی خواهید برد.
دولت ایران اعلام کرده است که تنها به نیازهای ضروری فعالان اقتصادی و مردم، ارز بر پایه دلار ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی اختصاص می‌دهد و هرگونه خرید و فروش خارج از این چارچوب قاچاق کالا محسوب میشود.
براین اساس توزیع ارز توسط بانک مرکزی به صرافی‌های خصوصی متوقف شده و دولت نیازهای مردم را به جز مواردی همچون کمک هزینه سفر، تحصیل و درمان در خارج از کشور و یا انتقال جسد از خارج کشور به ایران به رسمیت نمی‌شناسد. تقاضایی که با به رسمیت نشناختن دولت از میان نرفته و موجب شکل‌گیری بازار سیاه ارز در شبکه‌های اجتماعی و پایگاه‌های اینترنتی خرید و فروش کالا شده است.
در همین حال خبرگزاری‌ها و پایگاه‌های اطلاع رسانی صرافی‌ها از اعلام نرخ آزاد دلار منع شده‌اند. بدین ترتیب نرخ دلار آزاد در قالب گمانه‌زنی‌ها در فضای مجازی غیررسمی تعیین میشود.
نرخ آزاد دلار آمریکا روز چهارشنبه بر پایه همین گمانه زنی‌ها تا ۷ هزار و۵۰۰ تومان بالا رفت. این نرخ روز پنجشنبه تا ۸ هزارتومان و در برخی موارد نادر تا ۹ هزارتومان اعلام شده است.
حال این سوال مطرح میشود که بر پایه شواهد بازار چگونه می‌توان نرخ آزاد دلار را کشف کرد؟
مطابق اخبار رسمی منتشر شده در پایگاه های اطلاع رسانی بازار ارز، امروز و تحت تاثیر عواملی همچون خروج آمریکا از برجام و حملات موشکی شب گذشته نرخ یورو در بازار آزاد ایران در ادامه روند صعودی خود به حدود ۸ هزار تومان رسید و پوند انگلیس هم از مرز ۹ هزارتومان عبور کرد.
با توجه به این که نرخ برابری دلار آمریکا با یورو در بازار جهانی ارز ۱.۱۸۸۷ است. بر پایه یوروی ۸ هزارتومانی نرخ متعادل دلار آزاد در بازار سیاه ارز ایران باید در حدود ۶ هزار و ۷۳۰ تومان باشد و نرخ برابری دلار کانادا با آمریکا برابر با ۱.۲۸ است.
همچنین امروز با توجه به افزایش ۷ دلاری قیمت اونس طلا در بازارهای جهانی و نیز رشد قیمت ارز در ایران، بهای هر قطعه تمام سکه طلای طرح امامی به بیش از ۲ میلیون و ۱۰۳ هزارتومان رسید.
حال با توجه تفاوت عیار سکه طلای ایران و اونس طلای جهانی و لحاظ هزینه ضرب سکه و قیمت اونس طلا (۱۳۱۷.۳ دلار)، نرخ دلاری که در محاسبه قیمت ۲ میلیون و ۱۰۳ هزارتومانی سکه طلا استفاده شده، حدود ۶ هزار و ۷۶۷ تومان است.
پس نرخ متعادل دلار روز پنجشنبه در بازار سیاه ایران بین ۶ هزار و ۷۳۰ تومان تا ۶ هزار و ۷۶۷ تومان بوده است. اختلاف ۳۷ هزارتومانی این دو نرخ می‌تواند ناشی از حباب قیمت سکه باشد.
همچنین در برخی مواقع اعلام میشود که نرخ حواله درهم با دلار کانادا توسط ایرانیان مبادله میشود، که در این صورت نرخ برابری درهم با دلار کانادا ۲.۲۸ می باشد.
اعلام نرخ های ۷، ۸ و حتی ۹ هزارتومانی دلار آمریکا در بازار سیاه ارز ایران که با کمی افزایش به ایرانیان ساکن کانادا نیز سرایت می کند، با ارزش روز آن فاصله محسوسی دارد که متاثر از غلبه انتظارات آتی بر فضای معاملات ارز است. انتظاراتی که در نگرانی عمومی نسبت به افت ارزش و نقدشوندگی دارایی‌ها در پی تشدید تحریم‌های اقتصادی آمریکا علیه ایران ریشه دارد.