راتنا بگوم، پژوهشگر ارشد بخش حقوق زنان دیدبان حقوق بشر، اعتقاد دارد از آنجا که دختران و زنان، خواستار تغییر اساسی‌اند، جای تعجب نیست که در خط مقدم هستند. وی اعتقاد دارد که «مرگ مهسا امینی، در اصل به نماد بی‌عدالتی رویه محدودکننده دولت بر زنان تبدیل شده» است: زنان ملزم به رعایت حجاب هستند و از انتخاب نوع لباس و پوشش محرومند. امری که بر حق آنان برای مشارکت در تمام جنبه‌های زندگی عمومی، از جمله تحصیل، کار و حتی ترک خانه تأثیر می‌گذارد.
در ایران، ده‌ها سال است که زنان با قوانین پوشش اجباری، که مشهودترین جنبه تبعیض سیستماتیک است، مبارزه می‌کنند و اکنون آشکارا از آن به‌عنوان «اقدامی مقاومتی» سرپیچی می‌کنند و سعی دارند تا زندگی بدون روسری را عادی‌سازی کنند.
این در حالی ست که بحران اقتصادی، بسیاری را در ایران به حاشیه فقر کشانده و زنان را نیز تحت تأثیر قرار داده است. بر اساس گزارش دیدبان حقوق بشر، «قوانین و سیاست های ایران، با محدود کردن مشاغلی که زنان می توانند وارد آن شوند و امتناع از اعطای مزایای برابر، در برابر دسترسی زنان به اشتغال تبعیض قائل شده اند».
بیش از ۵۰ درصد از فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های ایران زن هستند، اما نرخ بیکاری زنان بیش از دو برابر مردان است. روندی نگران‌کننده که از زمان همه‌گیری کووید-۱۹ گسترش یافته است.
قوانین ایران، به مردان کنترل قابل توجهی بر زندگی همسرانشان می‌دهد و دختران و زنان پس از ازدواج، اغلب با آزار بیشتری مواجه می‌شوند. شوهر، حق انتخاب محل زندگی را دارد و در صورتی که داشتن مشاغل خاصی برای همسر خود را مخالف «ارزش‌های خانوادگی» بداند، می‌تواند از آن جلوگیری کند. مطابق قانون گذرنامه، زن برای اخذ پاسپورت و مسافرت به خارج از کشور نیاز به اجازه شوهر دارد.
علیرغم گزارش های فزاینده از زن‌کشی‌های وحشتناک و ریسک‌پذیری زنان برای فرار از ستم‌گری، به گفته پژوهشگر ارشد بخش حقوق زنان دیدبان حقوق بشر، «ایران سیاست‌هایی برای جلوگیری از ستم‌گری، حمایت از زنان و محاکمه خشونت خانگی ندارد و در بسیاری از موارد، دادستان ها و قضات اغلب برای مجازات‌های کافی اصرار نمی‌کنند».
دیدبان حقوق بشر در انتهای گزارش خود آورده است:
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
اخبار جهان را با بارگیری اَپ ار.اف.ای دنبال کنید