اظهارات محمدجواد منتظری، دادستان کل جمهوری اسلامی که روز یکشنبه از «تعطیلی» گشت ارشاد سخن گفته بود، در برخی محافل داخلی و بسیاری از رسانه‌های نامدار جهان به «عقب‌نشینی» نظام در برابر اعتراضات تعبیر شد و واکنش‌های زیادی را برانگیخت.
منتظری در پاسخ به پرسش یکی از حاضران در همایشی که روز یکشنبه در قم برگزار شد، درباره «تعطیلی» گشت ارشاد گفته بود:
ابتدا روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز با نقل این گفته، از «تعطیلی» گشت ارشاد در ایران خبر داد و پس از آن خبرگزاری فرانسه نیز نوشت:
دیگر رسانه‌های فرانسوی نیز این خبر را پوشش داده و آن را نشانه‌ای از «عقب‌نشینی» جمهوری اسلامی در برابر اعتراضات سراسری تعبیر کردند.
پس از آن رسانه‌های آلمان، بریتانیا و دیگر کشورهای غربی به طور گسترده به پوشش این خبر پرداختند. آنها غالبا چنین نشان دادند که مشکل گشت ارشاد که عامل جان‌باختن مهسا امینی در شهریور ماه گذشته و به وجود آمدن خیزش بی‌پیشینه در ایران شد، اکنون از میان رفته است.
این در حالی است که دادستان کل جمهوری اسلامی بلافاصله پس از جمله مربوط به «تعطیلی» گشت ارشاد گفته بود:
بیشتر رسانه‌های جهان بدون ذکر این جمله منتظری، تنها جمله نخست او را گرفته و از آن «تعطیلی» گشت ارشاد را نتیجه گرفتند.
برخی چهره‌های بدنام یا اصلاح‌طلب هوادار جمهوری اسلامی در خارج از کشور نیز با اعلام «عقب‌نشینی» بخش تندرو حاکمیت در برابر خواست حذف گشت ارشاد، از این رویداد ابراز خرسندی کردند.
تا این زمان جمهوری اسلامی خبر «تعطیلی» گشت ارشاد از زبان مقام بلندپایه قضایی را نه تأیید کرده است، نه تکذیب. اما روزنامه اصلاح‌طلب اعتماد نوشت که العالم، شبکه تلویزیونی عرب‌زبان وابسته به حکومت ایران، این خبر را تکذیب کرده است.
سرهنگ علی صباحی، رئیس مرکز اطلاع‌رسانی پلیس تهران بزرگ روز دوشنبه در پاسخ به خبرنگار روزنامه شرق که از او درباره این خبر پرسیده بود گفت که «الان وقت این صحبت‌ها نیست» و از خبرنگار خواست که اصلا نگوید با آنها تماس گرفته است چون پلیس «هر وقت صلاح بداند» در این زمینه صحبت می‌کند. صباحی زمانی که با اصرار خبرنگار روبرو شد به او گفت: شعور نداری؟ گفتم از دادستان سؤال کن.
گفته شده که خبرنگاران شرق بعد از آن تماس‌های تهدیدآمیز دریافت کرده‌اند.
حسین امیر عبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران نیز که در سفر صربستان با پرسشی در همین زمینه مواجه شد، به گفتن این سخن اکتفا کرد که «در ایران همه چیز در چارچوب دموکراسی و آزادی به نحو مطلوب پیش می‌رود».
دادستان جمهوری اسلامی خبر «تعطیلی» گشت ارشاد را به گونه‌ای مبهم اعلام کرد. به طوری که همزمان می‌توان از آن برداشتی طعنه‌آمیز به دست داد مبنی بر این که نیروی انتظامی که خود گشت ارشاد را به راه انداخته، آن را تعطیل کرده، در حالی که می‌بایست آن را ادامه می‌داد.
این سخن همچنین به گونه‌ای بیان شده که بعدا می‌توان به راحتی تکذیب کرد.
صحبت‌های دادستان در مورد «تعطیلی گشت ارشاد» باعث این سوء برداشت شده که ج.ا از حجاب اجباری عقب نشسته. عقب ننشسته. صحبت‌های دادستان درواقع گلایه از نیروی انتظامی است که چرا -اصطلاحا- کم آورده: که چرا زورش نرسیده تا همزمان با زدن معترضان، گشت‌های سابق را هم ادامه دهد.#مهسا_امینی
برخی از کاربران شبکه‌های اجتماعی با استناد به مبهم بودن این گفته، نتیجه گرفته‌اند که منظور این مقام بلندپایه قضایی ایران نه تعطیلی گشت ارشاد، بلکه درخواست برای تشدید فعالیت‌های آن بوده است، به ویژه که منتظری بلافاصله بعد از آن هم از «ادامه» کار قوه قضاییه برای «کنترل» رفتارها در جامعه سخن گفته است.
پیش از این نیز مسئولان مختلف جمهوری اسلامی حتی در اوج اعترضات بارها بر لزوم حفظ قانون حجاب اجباری تأکید کرده‌اند. از جمله در روز ۲۶ مهر محسن محمودی، رییس شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی تهران گفت که «هیچ مسئولی حق عقب‌نشینی در حوزه حجاب را ندارد».
به هر روی، به نظر می‌رسد که جمهوری اسلامی ایران از انتشار گسترده این خبر ناراضی نبوده، بلکه هم از آن خرسند است زیرا در آستانه فراخوان اعتصاب سه روزه، دست کم رسانه‌های جهان را متقاعد ساخته که جنبش اخیر در ایران به هدف خود، یعنی حذف گشت ارشاد رسیده است.
از زمان جان باختن مهسا امینی در بازداشتگاه پلیس امنیت اخلاقی تهران، یعنی از حدود سه ماه پیش تاکنون که خیزش اعتراضی در ایران شکل گرفت، دیگر چندان خبری از حضور خودروهای ون گشت ارشاد در شهرهای ایران نیست چون نیروهای پلیس برای سرکوب راهپیمایی‌های عظیم ناکافی بوده و بیشتر این نیروها در مأموریت‌های خونبار برخورد با معترضان در کنار لباس‌شخصی‌ها و بسیجیان مشارکت داشتند.
با این حال برخی کاربران در شبکه‌های اجتماعی نوشته‌اند که شماری از خودروهای گشت ارشاد در تهران، اصفهان و چند شهر بزرگ دیگر را مشاهده کرده‌اند که البته با وجود پرشمارتر شدن زنان بی‌حجاب در خیابان‌ها، کار خاصی نمی‌کرده‌اند.
همین موضوع نشان می‌دهد که جمهوری اسلامی در این روزها نه به دلخواه، بلکه به ناچار در موضوع حجاب مدارا نشان داده است.
فارغ از ادعای دادستان، آیا گشت ارشاد در خیابان‌ها همچنان مستقر است یا نه؟برای خودم می‌خواهم بدانم#مهسا_امینی #زن_زندگی_آزادی
مجله لوپوئن نخستین رسانه فرانسوی بود که در روز دوشنبه ۱۴ آذر به «جعلی» بودن خبر «تعطیلی» گشت ارشاد پرداخت و نوشت که این خبر «هرگز تأیید نشد».
این نشریه با ذکر این موضوع که اعلان دادستانی ایران به یک «بمب» خبری در جهان تبدیل شده است، نوشت:
خبرنگار لوپوئن می‌افزاید که جعلی بودن این خبر در آستانه فراخوان اعتصاب سه روزه در ایران نیز قابل توجه است.
برخی کنشگران و شخصیت‌های ایرانی خارج از کشور نیز انتشار این خبر به دست جمهوری اسلامی را تلاشی در راستای انحراف اذهان از خیزش سراسری در ایران دانسته‌اند.
علیرضا آخوندی، نماینده ایرانی‌تبار سوئد گفت که حذف گشت ارشاد و بررسی حجاب اجباری «تنها راهی برای به انحراف کشاندن و تضعیف خیزش مردم ایران» است. وی از مردم ایران خواست «فریب شاخه‌های زیتون تاکتیکی» حکومت را نخورند و افزود که مردم ایران اصلاحات نمی‌خواهند.
اشتباه رسانه‌های خارجی دیگر درباره تاریخ پیدایش گشت ارشاد است.
رسانه‌های فرانسوی تاریخ پیدایش گشت ارشاد را در دوره نخست ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد ذکر کردند، در حالی که این گشت از ابتدای انقلاب با نام‌های دیگری مانند گشت کمیته، ثارالله و جندالله همواره فعال بوده است.
از سوی دیگر گفته می‌شود که ایجاد پلیس امنیت اخلاقی در قالب گشت ارشاد طرحی بود که در اواخر دوره دوم ریاست جمهوری محمد خاتمی ارائه شده و در اوایل ریاست جمهوری احمدی‌نژاد به عمل در آمده است.
از یاوه‌های پرتکرار جماعت اصلاح‌طلب حقیر، یکی هم این بود که #گشت_ارشاد از زمان احمدی‌نژاد راه افتاد!تک‌تک افرادی که دهه سیاه شصت و سال‌های بعد بزرگ شدند، اون چهره‌های نکبت گشتی‌های «کمیته» و اون ماشین‌ها «پاترول»، ایست‌بازرسی‌ها و… خوب به‌یاد دارند. pic.twitter.com/ELVlSonApy
به هر روی تلاش جمهوری اسلامی برای انحراف اذهان عمومی ایران و جهان از خیزش سراسری انکارناپذیر است و این در حالی است که شهروندان معترض ایرانی، آن گونه که از شعارهای هر روزه‌شان برمی‌آید، خواستار سرنگونی کل نظام هستند و در میانه این مبارزه، مسئله گشت ارشاد برایشان مسئله‌ای فرعی، بلکه فراموش شده است،
به عبارت دیگر، گرچه خیزش جاری با اعتراض به بی‌رحمی و جنایت گشت ارشاد به وجود آمد، اما خیلی زود از این خواسته برگذشت و به خواست سرنگونی رژیم بدل شد.
حتی در آخرین تظاهرات زاهدان، از زبان زنان چادری بلوچ که برخاسته از جامعه‌ای سنتی هستند این شعار شنیده شد که می‌گفتند: «چه باحجاب، چه بی‌حجاب، پیش به سوی انقلاب».
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
اخبار جهان را با بارگیری اَپ ار.اف.ای دنبال کنید