به گزارش همشهری آنلاین، از میان این ۲۴ روستا، امسال ایران ۸ نامزد برای شرکت در رقابت جهانی روستاهای گردشگری داشت؛ سهیلی در استان هرمزگان، کندلوس در استان مازندران، پالنگان در استان کردستان، موئیل در استان اردبیل، حسنلو در استان آذربایجان غربی، شفیع‌آباد در استان کرمان، برغان در استان البرز و فهرج در استان یزد. در نهایت روز جمعه (۲۵ مهر - ۱۷ اکتبر) و طی اجلاس پایانی سازمان جهانی گردشگری در شهر هویژو چین، ۳ روستای سهیلی، کندلوس و شفیع‌آباد نام خود را به عنوان روستای گردشگری در فهرست سازمان جهانی گردشگری در سال ۲۰۲۵ ثبت کردند.
پیش از این ۲ روستای کندوان و اصفهک در فهرست بهترین دهکده‌های گردشگری جهان قرار گرفته بودند و این، اولین بار است که براساس شاخص‌های جهانی گردشگری (UNWTO) ۳ روستا از ایران در فهرست بهترین دهکده‌های گردشگری جهان ثبت می‌شوند.
به گفته مدیرکل توسعه گردشگری داخلی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، ایران با ثبت ۵ روستا در فهرست جهانی، می‌تواند به یکی از قطب‌های گردشگری روستایی در جهان تبدیل شود.
مصطفی فاطمی با بیان اینکه سازمان جهانی گردشگری طی پنج سال گذشته، این روند را برای معرفی بهترین دهکده‌های گردشگری آغاز کرده است، به همشهری می‌گوید: «رقابت در این عرصه بسیار دشوار است. هر کشور مجاز است تا هشت روستا را به عنوان نامزد معرفی کند، اما فقط حدود ۶۰ تا ۷۰ روستا در هر سال انتخاب می‌شوند.»
منابع فرهنگی و طبیعی، ترویج و حفظ منابع فرهنگی، پایداری اقتصادی، پایداری اجتماعی، پایداری محیط زیست، پتانسیل و توسعه گردشگری و ادغام زنجیره ارزش، حاکمیت و اولویت‌بندی گردشگری، زیرساخت و ارتباطات و بهداشت، ایمنی و امنیت شاخص‌های مرتبط با توسعه پایدار است که در بررسی روستاها مورد توجه قرار می‌گیرد.
مدیرکل توسعه گردشگری داخلی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی با اشاره به این شاخص‌ها توسعه پایدار را منوط به هم‌افزایی اقتصاد، اجتماع، محیط‌زیست و حاکمیت محلی می‌داند و می‌گوید: «ترویج و حفاظت از میراث فرهنگی و طبیعی شاخصی است که در انتخاب روستاهای گردشگری مورد توجه قرار می‌گیرد و ذیل این شاخص، اقداماتی که برای معرفی و حفاظت از داشته‌های فرهنگی و طبیعی اقداماتی انجام شده ارزیابی می‌شود.»
همچنین یکی از ارکان اصلی گردشگری پایدار، توانمندسازی اقتصادی جامعه میزبان و پایداری اقتصادی است که فاطمی آن را شاخص دوم می‌داند و توضیح می‌دهد: «در بسیاری از روستاها، توسعه کسب و کارهای خرد مانند فروش صنایع‌دستی، راه‌اندازی اقامتگاه‌های بوم‌گردی و ارائه خدمات محلی، زمینه‌ساز افزایش درآمد خانوارها و کاهش مهاجرت شده است. میزان بهره‌مندی واقعی مردم از منافع گردشگری، شاخصی کلیدی در ارزیابی موفقیت این روند به شمار می‌رود.»
در شاخص سوم یعنی پایداری اجتماعی، آن‌طور که این مسئول توضیح می‌دهد، نقش جامعه محلی در طراحی و اجرای برنامه‌های گردشگری اهمیت زیادی دارد. فاطمی می‌گوید: «حضور فعال زنان در تولیدات فرهنگی، صنایع‌دستی و مدیریت مراکز گردشگری به ویژه در قالب فعالیت‌های جمعی و تعاونی‌ها، نشان‌دهنده ظرفیت بالای اجتماعی در بسیاری از روستاهاست. این مشارکت نه تنها به تقویت هویت محلی کمک می‌کند، بلکه اعتماد عمومی را نیز افزایش می‌دهد.»
شاخص چهارم یا پایداری محیطی هم آن‌طور که مدیرکل توسعه گردشگری داخلی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی توضیح می‌دهد شامل توجه به محیط‌زیست در برنامه‌ریزی گردشگری روستایی است؛ مدیریت اصولی پسماند، کاهش مصرف پلاستیک، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر و آموزش گردشگران در زمینه رفتارهای مسئولانه از اقدامات مؤثر در حفظ منابع طبیعی و چشم‌اندازهای بومی است.»
او همچنین درباره توسعه زنجیره ارزش به عنوان شاخص پنجم می‌گوید: «وجود صنایع‌دستی، بازارچه‌های محلی، رستوران‌ها، اقامتگاه‌های سنتی و مراکز بوم‌گردی، نشان‌دهنده شکل‌گیری زنجیره‌ای کامل از تولید تا مصرف در حوزه گردشگری است.»
فاطمی درباره شاخص ششم و هفتم یعنی حاکمیت و اولویت‌بندی گردشگری هم توضیح می‌دهد: «نقش حکومت‌های محلی در سیاست‌گذاری، حمایت مالی، تسهیل مجوزها و نظارت بر فعالیت‌های گردشگری از عوامل تعیین‌کننده در موفقیت پروژه‌های روستایی است. اولویت‌بندی گردشگری نیز در برنامه‌های توسعه منطقه‌ای می‌تواند مسیر پایداری را هموارتر کند.»
او درباره شاخص‌های بعدی هم می‌گوید: «دسترسی به اینترنت، امکانات بهداشتی، امنیت عمومی و قابلیت ذخیره آنلاین خدمات از زیرساخت‌هایی هستند که در جذب گردشگران داخلی و خارجی نقش حیاتی دارند. همچنین در شاخص بهداشت و ایمنی، وجود مراکز درمانی، ایمنی مسیرهای گردشگری و آموزش‌های لازم برای مواجهه با شرایط اضطراری، از الزام‌های اساسی در طراحی گردشگری پایدار است.»
مدیرکل توسعه گردشگری داخلی در مورد انتخاب سه روستای گردشگری ایران در فهرست سازمان جهانی هم می‌گوید: «روستای سهیلی نمونه‌ای بی‌بدیل از بهره‌برداری حفاظت‌محور از منابع طبیعی است که مردم با کاشت نهال‌های جنگل حرا در خانه‌هایشان و حفاظت شش ماهه از آن، توانسته‌اند گردشگری را با حفظ محیط‌زیست تلفیق کنند. محدودسازی صید کرال، ایجاد اقامتگاه روی آب، برگزاری جشنواره شویان، توسعه غذاهای سنتی و ایجاد بیش از ۴۷ اقامتگاه بوم‌گردی و ۳۰ رستوران سنتی از اقدامات شاخص این روستاست.»
مصطفی فاطمی درباره شفیع‌آباد هم توضیح می‌دهد: «داستان روستای شفیع‌آباد هم با تلاش دختران جوانی آغاز شد که با برند گوجینو صنایع‌دستی روستا را احیا و با درآمد حاصل، قنات‌های روستا را بازسازی کردند. این زنان که به دختران آفتاب شهرت یافته‌اند، بیش از ۱۵۰ نفر هستند و نقش مهمی در توسعه گردشگری و جذب سرمایه گذاران ایفا کرده‌اند. کمپ ماهان، یکی از بزرگ‌ترین کمپ‌های کویری ایران، در کنار این روستا احداث شده و زیرساخت‌های گردشگری را تکمیل کرده است.»
به گفته او، در روستای کندلوس هم با تلاش آقای جهانگیری، مردم روستا به ارزش‌های فرهنگی و تاریخی خود پی بردند. احداث موزه، حفظ بافت تاریخی، ایجاد رستوران و کمپ‌های گردشگری و راه‌اندازی محور گردشگری ادبی «مینا وطنی» بر اساس داستانی محلی از اقدامات این روستا بود. همچنین، برند کندلوس برای محصولات محلی ایجاد شده و جشنواره‌های فرهنگی به‌طور منظم برگزار می‌شوند.
منبع ویدئو: ایرنا