همشهری آنلاین - یکتا فراهانی: ماه همیشه در فرهنگ و زندگی بشر نقشی ویژه داشته است؛ گاهی به‌عنوان تقویم طبیعی، زمانی الهام‌بخش شاعران و هنرمندان، و بعضی وقت‌ها هم منبع ترس و شگفتی. اما آنچه قرار است یکشنبه‌شب ۱۶ شهریور ۱۴۰۴ (۷ سپتامبر ۲۰۲۵) رخ دهد، یکی از زیباترین نمایش‌های کیهانی است: خسوف کامل ماه.
ماهی زیبا به رنگ قرمز و نارنجی! شب هفتم سپتامبر، زمین میان خورشید و ماه قرار می‌گیرد و سایه خود را روی قرص ماه می‌اندازد. آنچه مردم ایران و بسیاری از نقاط جهان خواهند دید، ماهی است زیبا به رنگ قرمز و نارنجی! روشن درمی‌آید؛ تصویری که هم زیباست و هم شگفت‌انگیز. این رخداد که به «ماه خونین» معروف است، از گذشته تا امروز همواره برای انسان‌ها پر از رمز و راز بوده است.
بر اساس محاسبات نجومی، زمان دقیق خسوف کامل در تهران (و سایر نقاط ایران) به شرح زیر است:
شروع خسوف جزئی: ۱۸:۵۸ (به‌وقت ایران)
شروع خسوف کامل: ۲۰:۵۳ (به‌وقت ایران)
اوج خسوف کامل: ۲۱:۴۱ (به‌وقت ایران)
پایان خسوف کامل: ۲۲:۲۹ (به‌وقت ایران)
پایان خسوف جزئی: ۰۰:۲۵ (به‌وقت ایران)
مدت‌زمان خسوف کامل: ۱ ساعت و ۲۲ دقیق.
مکان‌های قابل‌مشاهده خسوف کامل
خسوف کامل ماه در شب ۱۶ شهریور ۱۴۰۴ در تمام نقاط ایران قابل‌مشاهده خواهد بود. از تهران گرفته تا تبریز، شیراز، اصفهان، مشهد، اهواز و دیگر شهرهای کشور، همه می‌توانند این پدیده نجومی را مشاهده کنند.
بیشتر بخوانید :
وقتی زمین بین خورشید و ماه قرار می‌گیرد، سایه زمین به ماه می‌افتد. اما به دلیل پدیده‌ای به نام پراکندگی رایلیژ Rayleigh scattering، نور خورشید از جو زمین عبور می‌کند و به ماه می‌رسد. در این فرایند، نور آبی پراکنده می‌شود و نور قرمز به ماه می‌رسد که باعث می‌شود ماه به رنگ قرمز یا نارنجی درآید.
برای مشاهده خسوف کامل نیازی به تجهیزات خاصی مانند تلسکوپ یا فیلترهای مخصوص نیست. چشم غیرمسلح نیز قادر به مشاهده این پدیده است.
برای بهتر دیدن خسوف کامل هم باید در مکانی با آسمان صاف و بدون آلودگی نوری قرار بگیرید. مناطق دور از نور شهرها انتخاب‌های مناسبی هستند.
برای عکاسی از خسوف هم می‌توانید از دوربین‌های دیجیتال باقابلیت تنظیم دستی استفاده کنید. البته برای جلوگیری از لرزش دوربین استفاده از سه‌پایه توصیه می‌شود.
رویت یک پدیده نجومی شگفت‌انگیز
خسوف کامل ماه در شب ۱۶ شهریور ۱۴۰۴ یک فرصت نادر برای مشاهده یکی از شگفت‌انگیزترین پدیده‌های نجومی است. این رویداد نه‌تنها از نظر علمی جذاب است، بلکه از منظر فرهنگی و هنری نیز حائز اهمیت است. فرصتی است تا با خانواده و دوستان در کنار هم به تماشای این پدیده بپردازیم و از زیبایی‌های آسمان لذت ببریم.