خبرگزاری مهر - گروه هنر- عطیه مؤذن: چندی پیش شایعاتی مبنی بر کنار رفتن عبدالعلی علی عسکری از ریاست سازمان صداوسیما منتشر شد با این حال رئیس صداوسیما امروز پررنگ‌تر از همیشه ظاهر شد و دست به تغییراتی کلیدی در سطح کلان مدیریت رسانه ملی زد تا شاید پاسخی عملی به شایعات و شنیده‌های غیررسمی در فضای مجازی بدهد.
عبدالعلی علی‌عسکری امروز چهارشنبه ۱۶ مهرماه تغییرات مهمی در چند معاونت سازمان صداوسیما اعمال کرد که در مجموع باعث شد با هشت حکم جدید در یک روز در جا به جایی و انتصابات جدید در صداوسیما رکورد بزند.
مهمترین این تغییرات خداحافظی مرتضی میرباقری از معاونت سیما بعد از چند سال مدیریت پرحاشیه بود. حمید شاه آبادی هم که طی چند سال گذشته در معاونت صدا حضور داشت به سیما کوچ کرد، سرپرست یکی از معاونت‌ها به عنوان معاون فضای مجازی منصوب و یکی از معاونت‌های صداوسیما هم حذف شد.
سازمان صداوسیما پیش از این ۱۰ معاونت داشت که با حذف معاونت پژوهش، برنامه‌ریزی و نظارت صداوسیما امروز به ۹ معاونت رسید و امروز سه معاون جدید آن در معاونت صدا، سیما و فضای مجازی معرفی شدند.
مجید آخوندی معاون سیاسی، رضا علیدادی معاون توسعه و فناوری رسانه، پیمان جبلی معاون برون مرزی صداوسیما، علی دارابی معاون امور استان‌های صداوسیما، صادق امامیان رئیس سازمان تنظیم مقررات و معاون رئیس صداوسیما، احمد شهریاری معاون منابع مالی و سرمایه انسانی سازمان صداوسیما از دیگر معاونان فعلی رئیس سازمان صداوسیما هستند.
در گزارش پیش‌رو مروری مختصر بر وضعیت گذشته و امروز معاونت‌های کلیدی سازمان صداوسیما که امروز با احکام علی‌عسکری مدیران تازه خود را شناخته‌اند، خواهیم داشت؛ مروری که شاید بتواند به این سوال پاسخ داد؛ آیا به‌واسطه تغییرات امروز، باید در انتظار یک تحول در رسانه ملی باشیم؟
معاونت سیما؛ ویترین چالش‌های رسانه ملی
معاون سابق؛ مرتضی میرباقری
مرتضی میرباقری در دوره ریاست عبدالعلی علی عسکری و در سال ۹۵ به معاونت سیمای رسانه ملی منصوب و جایگزین علی اصغر پورمحمدی شد. میرباقری پیش از این هم از سابقه چنین سمتی در صداوسیما برخوردار بود و در پنج سال دوم ریاست علی لاریجانی بر صداوسیما و همچنین در پنج سال اول دوره ریاست عزت‌الله ضرغامی به عنوان معاون سیمای رسانه ملی شناخته می‌شد.
دوره اخیر حضور میرباقری در معاونت سیما اما با چالش‌هایی همراه بود؛ چالش‌های حضور در معاونتی که بسیاری به‌درستی آن را ویترین اقدامات و سیاست‌های کلان رسانه ملی می‌دانند و از آنجا که بیش از سایر معاونت‌ها کارنامه‌اش در معرض نگاه مخاطبان و رسانه‌های دیگر قرار دارد، همواره در معرض انتقاد قرار داشته است.
افت سیما در حوزه سریال‌سازی، کیفیت و کمیت حضور سلبریتی‌ها روی آنتن، چالش درآمدزایی از مسیر تبلیغات و سایه سنگین اسپانسرینگ در فرآیند برنامه‌سازی از مهمترین چالش‌های میرباقری در دوران هدایت معاونت سیما بود که همواره با انتقاداتی جدی از سوی کارشناسان این حوزه نیز مواجه بود.
مرتضی میرباقری از معاونان بازنشسته صداوسیما بود که در پی اجرای قانون منع به‌کارگیری بازنشستگان، استمرار حضورش در معاونت سیما انتقادهایی را به همراه داشت.
آخرین اقدامات معاون سابق چه بود؟
انتصاب سینا معتضدی به‌عنوان مدیر شبکه ورزش از آخرین احکامی بود که چندی پیش توسط معاون سیما صادر شد و پیش از آن هم انتصاب محسن یزدی به‌عنوان مدیر شبکه مستند از دیگر تغییرات بود.
میرباقری به تازگی دبیر جشنواره جام جم و اعضای شورای سیاست گذاری این جشنواره را هم منصوب کرده بود.
از جمله اقداماتی که انتظار می‌رفت میرباقری در ماه‌های اخیر واکنشی به آن داشته باشد اظهارنظر نسبت به ادامه ساخت «پایتخت ۶» بود که بعد از نامه جنجالی علی عسکری به وی برای روشن شدن ابعاد حواشی سکانس پایانی این سریال و طرح موضوع احتمال نفوذ ستون پنجم، هیچ پاسخ و اظهار نظر رسمی نسبت به آن نداشت.
معاون جدید سیما؛ حمید شاه آبادی
شاه آبادی که از رادیو و معاونت صدا به معاونت سیما کوچ کرده است پیش از رادیو، قائم مقام معاون پژوهش، برنامه‌ریزی و نظارت سازمان صداوسیما بود و قبل‌تر هم در وزارت ارشاد به عنوان معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی فعالیت داشته است.
بهبود روندها و فرآیندهای تولید و پخش برنامه‌ها، تخصصی سازی شبکه‌ها متناسب با هویت و مأموریت‌های محوله، افزایش کمی و کیفی ضریب نفوذ برنامه‌های سیما در جامعه با تولید برنامه‌های فاخر نمایشی، مستند و افزایش جذابیت‌های بصری، غنای محتوایی و توان نشاط‌آفرینی در قالب برنامه‌های سرگرمی، تفریحی و طنز؛ توجه ویژه به برنامه‌های تعاملی و ایجاد امید و انگیزه ملی ازجمله مهمترین محورهای مسئولیت معاون جدید سیماست که رئیس سازمان صداوسیما در حکم وی به آن تأکید کرده است.
مهمترین چالش‌های معاونت جدید سیما
معاونت سیما این روزها با چالش‌های بسیاری دست و پنجه نرم می‌کند که به شکل محوری به هر یک اشاره می‌شود.
در بخش تولیدات نمایشی تلویزیون با یک افت محسوس در دهه ۹۰ مواجه بوده است. از پروسه ساخت پردست‌انداز آثار فاخری همچون دو سریال «موسی (ع)» و «سلمان فارسی» که این روزها دومی بعد از حدود ۲ دهه وارد فاز فیلمبرداری شده است و باید طی چند سال آینده منتظر به بار نشستن آن باشیم گرفته تا سریال‌های مناسبتی و تولیدات روتین آنتن که کنداکتور شبکه‌ها را باید پر کند، حالا مدت‌هاست که تبدیل به نگرانی اصلی مدیران شبکه‌ها شده است. این بخش این روزها به دلیل شیوع کرونا با ضرر و زیان فراوان مالی هم مواجه شده و تولیدات گاه به واسطه کرونا و گاه به واسطه بودجه متوقف می‌شوند.
در بخش برنامه‌های ترکیبی، مسابقات و تاکشوها این معاونت هنوز به ساماندهی درستی نسبت به برنامه‌های مشارکتی و اسپانسرمحور نرسیده است. به ویژه که این روزها بعد از ستاره مربع‌ها دوباره اوج‌گیری اپلیکیشن‌های مختلف را در سازمان و برنامه‌ها شاهدیم. همچنین حضور سلبریتی‌ها در مقام مجری و به ویژه حضور بلاگرها و چهره‌های فضای مجازی برای دیده شدن بیشتر برنامه‌های تلویزیونی و نظارت بر این فرایند نیز چالش دیگری است که این روزها شاه آبادی در مقام معاون جدید سیما باید آن را سامان بخشی کند.
تغییر مدیران شبکه‌های سیما احتمالاً یکی از جدی‌ترین چالش‌های معاون جدید سیما خواهد بود. میرباقری حدود دو سال پیش با چند جابه‌جایی و تغییر در مدیریت شبکه‌ها جوان گرایی در میان مدیران زیرمجموعه‌اش را کلید زد، با این حال هنوز بخشی از بدنه مدیریتی شبکه‌ها شاهد حضور مدیرانی است که سال‌ها در صداوسیما حضور داشته‌اند و کمتر هم شبکه‌های تحت مدیریتی خود را دستخوش تغییر و تحولات کرده‌اند.
تدوین نظام‌نامه‌ای برای صدور مجوز تولیدات خانگی یکی از چالش‌های این روزهای شبکه خانگی است که از این پس شاه آبادی در مقام معاون سیما یک ضلع جدی تصمیم‌گیری در این حوزه خواهد بود.
معاونت صدا؛ روی موج فراموشی
معاون سابق؛ حمید شاه آبادی
شاه‌آبادی حدود سه سال بود که بر مسند این معاونت تکیه زده بود؛ او شهریورماه ۱۳۹۶ سکان معاونت صدا را از نسرین آبروانی گرفت و یکی از معاونان عبدالعلی علی عسکری در صداوسیما شد. معاونتی که بخش عمده‌ای از بدنه فعالان آن در طی دهه‌های اخیر بابت غفلت و فراموشی نسبت به احوالات کاری و معیشت خود گله‌مند بوده و هستند.
آخرین اقدامات معاون سابق چه بود؟
راه‌اندازی مجدد رادیو محرم و رادیو اربعین، تجلیل از سازندگان تولیدات رادیویی دفاع مقدس و همچنین تیم سازنده فیلم سینمایی «آبادان یازده ۶۰» و تغییر برخی مدیران رادیویی از جمله اقدامات اخیر شاه آبادی بوده است.
سعید توکل تهیه‌کننده «جمعه ایرانی» که پیش از او برنامه‌اش تعطیل شده بود در زمان شاه آبادی دوباره به رادیو دعوت شد.
معاون صدا در دوران کرونایی در اکثر رویدادهای رادیویی حضور داشته است و حجم زیادی از برنامه‌ها و مراسم در همین دوران در معاونت صدا برگزار شده است.
معاون جدید صدا؛ علی بخشی‌زاده
علی بخشی‌زاده سال ۹۵ به عنوان رئیس جدید مرکز نظارت و ارزیابی صدا و سیما منصوب شد. پیش از آن هم بیشترین کارنامه او در سیما بوده است و حتی زمانی به عنوان مدیر شبکه دو مشغول به فعالیت بوده است و امروز با حکم رئیس صداوسیما به معاونت صدا کوچ کرد.
توجه به مقوله مهم مخاطب‌پژوهی و ذائقه‌سنجی از طریق تسهیل برقراری تعامل میان رادیو و شنوندگان فرهیخته آن، پاسخگوی به نیازها و مطالبات افکار عمومی، استفاده از آثار موسیقایی فاخر حاوی اشعار اصیل شاعران متعهد، تنوع‌بخشی به برنامه‌ها با لحاظ سلایق، فرهنگ‌ها و تنوع قومیتی کشور و نمایش کارآمدی نظام در عین نقد منصفانه ازجمله مهمترین محورهای مأموریت رئیس سازمان صداوسیما برای معاون جدید صدا به شمار می‌رود.
مهمترین چالش‌های معاونت جدید صدا
برندسازی در حوزه برنامه‌های رادیویی از جمله چالش‌هایی است که معاون جدیدی باید در دستور کار قرار دهد. به ویژه که این مدیوم رسانه‌ای سال‌ها با صداها و برنامه‌هایی شناخته می شده است که این روزها خبری از آنها نیست.
بهره گرفتن از استعدادهای جدید و تربیت مجریان حرفه‌ای از دیگر اتفاقاتی است که باید معاون جدید مجدانه در راستای تحقق بخشی آن بکوشد. مهمترین چهره‌های تلویزیونی در عرصه اجرا در همه این دهه‌ها از رادیو به تلویزیون کوچ کرده‌اند و رادیو نقش مهمی در تربیت این مجریان و تحویل آنها به تلویزیون داشته است. بااین حال در سال‌های اخیر کمتر مجری نامی در رادیو پرورش یافته است.
معاونت فضای مجازی؛ چالش‌های برخط
معاون سابق؛ محمد شریف‌خانی
محمد شریف‌خانی در آذرماه سال ۹۷ به سمت معاونت فضای مجازی صداوسیما منصوب شد و حدود ۵ ماه پیش از این سمت خداحافظی کرد. طی چند ماه گذشته غلامرضا نوری سرپرستی این معاونت را بر عهده داشته است.
آخرین اقدامات معاون سابق چه بود؟
شاخص‌ترین اقدامات شریف‌خانی در حوزه معاونت فضای مجازی راه‌اندازی شبکه‌های تلویزیونی اینترنتی یا آی پی‌تی وی‌ها بود که در یک بازه زمانی فعالیت آنها به سرعت گسترش پیدا کرد و بعد از آن البته با نوعی رکود مواجه شد.
راه‌اندازی شبکه‌های داخلی تلویزیون بر بستر اینترنت همچون شبکه‌های «شیران»، «شی نما»، «شی نمک»، «سپهر» و… هم از دیگر اقدامات معاونت فضای مجازی در سال‌های اخیر محسوب می‌شود.
معاون جدید؛ غلامرضا نوری
غلامرضا نوری که قائم‌مقام شریف‌خانی بود از اردیبهشت ماه امسال سرپرستی معاونت فضای مجازی را به عهده داشت و امروز با حکم رئیس صداوسیما به عنوان معاون وی منصوب شد. مدیرکلی تولید محتوای معاونت فضای مجازی و مدیرعاملی مؤسسه فرهنگی جام جم را در کارنامه کاری خود دارد و از فعالان قدیمی عرصه فضای مجازی شناخته می‌شود.
علی عسکری در حکم معاون فضای مجازی با تأکید بر گسترش فزاینده فناوری‌های نوین ارتباطی و رسانه‌ای بر بستر شبکه جهانی اینترنت و بهره‌برداری مطلوب از آن تصریح کرده است: انتظار می‌رود علاوه بر توجه ویژه به شبکه‌های اجتماعی و ارتباطی مجازی، درراه اندازی و توسعه فناوری پیشرفته و جذاب تلویزیون تعاملی، برنامه‌ریزی عملیاتی انجام دهید تا ضمن تسهیل دسترسی مخاطبان به خدمات چندرسانه‌ای و محتوای سالم و مفید با افزایش ضریب نفوذ شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی و تعمیق اثرگذاری پیام، زمینه حضور گسترده و مؤثرتر سازمان در فضای مجازی فراهم شود.
مهمترین چالش‌های معاونت جدید فضای مجازی
از جمله مهمترین چالش‌ها کم و کیف حضور صداوسیما در بستر فضای مجازی است و اینکه قرار است تا چه حد تولیدات خود را در قالب‌های نمایشی و… در این بستر گسترش دهد.
بر این اساس این معاونت هم یکی دیگر از تصمیم گیران تولیدات سریالی در شبکه نمایش خانگی و فضای مجازی خواهد بود که این روزها بلاتکلیف رها شده و هنوز مشخص نیست چه کسی متولی اصلی آن خواهد شد.
بازتاب و قرار گرفتن برنامه‌های تلویزیونی در سایت تلوبیون که تحت نظارت این معاونت فعالیت می‌کند طی سال‌های اخیر چالش‌هایی را برای سازندگان آثار بوجود آورده است از حذف برخی برنامه‌های حاشیه ساز از آرشیو تلوبیون گرفته تا آمار بازدید این برنامه‌ها که برخی را هم به انتقاد واداشته است و شاید شفاف سازی نسبت به برخی از سازوکارهای فضای مجازی از جمله چالش‌های مهم این معاونت باشد.
معاونت پژوهش، برنامه‌ریزی و نظارت؛ تفویض مسئولیت به رئیس
معاون سابق؛ حسین رضی
حسین رضی در مردادماه سال ۹۵ با حکم عبدالعلی علی عسکری به سمت معاونت پژوهش، برنامه‌ریزی و نظارت منصوب شد و امروز با تغییر سمت وی به عنوان مشاور رئیس صداوسیما این سازمان منحل شد.
در ساز و کار جدید این معاونت از ساختار صداوسیما حذف شد که در توضیح آن آمده است: بر اساس ساختار جدید و با هدف چابک‌سازی سازمان صداوسیما، معاونت پژوهش، برنامه‌ریزی و نظارت از ساختار حذف و مراکز «طرح، برنامه‌وبودجه»، «تحقیقات» و «نظارت و ارزیابی» سازمان زیر نظر مستقیم رئیس رسانه ملی قرار گرفت.
مهمترین چالش‌های رسانه ملی در حوزه پژوهش، برنامه‌ریزی و نظارت
با حذف این معاونت و قرارگیری مراکز «طرح، برنامه‌وبودجه»، «تحقیقات» و «نظارت و ارزیابی» تحت نظر مستقیم رئیس صداوسیما، به نظر می‌رسد چالش‌های این معاونت نیز به سمت حوزه ریاست صداوسیما سوق پیدا می‌کند و با حذف این ساختار باید دید حوزه ریاست صداوسیما با کوچک سازی معاونت‌ها و بزرگ‌تر کردن مسئولیت‌های خود چگونه از عهده آن بر خواهد آمد.
با این حال حوزه طرح و برنامه، پژوهش و نظارت هر سه به نوبه خود چالش‌های مهم صداوسیما هستند که باید با مدیریت درست تری پیش روند.