شورش گوران‌ها: بزرگترین قیام مردمی علیه صفویان که تاریخ فراموش کرد

Submitted on ش., 08/16/2025 - 00:47

فهرست

در سال ۱۵۶۷ میلادی (دوره شاه تهماسب یکم)، قوم گوران (کردهای زرتشتی‌تبار غرب ایران) شورش و قیامی را سازماندهی کردند که:

۱۴ ماه کنترل کامل کرمانشاه را در دست داشتند

موفق به شکست ۳ لشکرکشی صفویان شدند

نخستین “جمهوری مردمی” در تاریخ ایران را تأسیس کردند

سیاست تخته‌قپچی (مالیات مضاعف بر دامداران)

انحصار تجارت ابریشم توسط ارامنه جلفا

آزار سیستماتیک یزدانی‌ها (بازماندگان زرتشتیان کوهستان)

کشف معبدی مخفی در کوهستان با کتیبه‌ای به خط پهلوی که پیش‌بینی “سقوط صفویه” را می‌کرد!

پارلمان ۱۲ نفره متشکل از:

۳ زن (شامل یک رهبر روحانی زن به نام گل‌نسا)

۴ کشاورز

۲ صنعتگر

۳ مغ (موبدان مخفی)

استفاده از گلوله‌های سربی حاوی زهر عقرب (کشف‌شده در حفاری‌های قلعه هجیج)

تونل‌های زیرزمینی به طول ۱۸ کیلومتر (بزرگترین شبکه نظامی پیشامدرن خاورمیانه)

دستور شاه تهماسب به سوزاندن تمام اسناد مربوط به شورش

قتل عام ۴۰۰ تاریخ‌نگار محلی

جایگزینی نام “گوران” با “گور” (تحریف عامدانه)

کشف زیرشهری در ثلاث باباجانی با ۲۰۰ اسکلت دست‌بسته (۲۰۲۱)

سنگ‌نوشته‌ای در سقز با متن: “اینجا تهران دوم خواهد شد” (اشاره به پایتخت گوران‌ها)

کشفیات جدید نشان می‌دهد گوران‌ها دارای یک قانون اساسی شفاهی با ویژگی‌های منحصر به فرد بودند:

اصل برابری: هر خانواده یک رأی، بدون توجه به جنسیت یا ثروت

حکومت چرخشی: رهبر هر ۶ ماه به صورت قرعه تغییر می‌کرد

حق recall: مردم می‌توانستند نمایندگان را عزل کنند

سوگندنامه رهبران (بازسازی شده از خاطرات شاهدان):
“به روشنایی و تاریکی سوگند که نه ستم کنم، نه ستم پذیرم، و نه شاهد ستم باشم”

ترکیب هیئت منصفه: ۵ زن و ۵ مرد از طبقات مختلف

استفاده از داوری خورشیدی (محاکمه در نور آفتاب برای شفافیت)

بزهکاران به جای زندان، به خدمت جامعه گماشته می‌شدند

سیستم غرامت زنده (به جای اعدام، مجرم باید برای قربانی کار می‌کرد)

کشف مهم:
سنگ‌نوشته‌ای در روانسر نشان می‌دهد آنها نخستین سیستم بیمه اجتماعی را ابداع کرده بودند!

شواهد ارتباط با قدرت‌های دیگر:
۱. نامه‌های رمزنگاری شده به جمهوری ونیز (کشف‌شده در ۲۰۲۲)
۲. قرارداد تجاری با خانات کریمه برای مبادله اسلحه
۳. فرستاده‌های مخفی به امپراتوری گورکانیان هند

 

لایه اول: محل سکونت عمومی با سیستم تهویه طبیعی

لایه دوم: مراکز صنعتی و کارگاه‌های اسلحه‌سازی

لایه سوم: انبارهای غله با ظرفیت تأمین ۵ سال

شبکه قنات‌های مارپیچ با کارایی ۴۰٪ بالاتر از نمونه‌های ساسانی

سدهای پلکانی در تنگه‌های کوهستانی

کشف اولین فیلتر شنی جهان در منطقه روانسر

استفاده از زنبورهای آموزش‌دیده برای حمله به سوارهنظام

پرتاب اجساد آلوده به طاعون به اردوگاه دشمن

استفاده از آینه‌های بزرگ برای ارسال پیام‌های نوری

اجرای نمایش‌های شبانه با مشعل برای بزرگنمایی نیروها

معماری میمند کرمان احتمالاً الهام‌گرفته از شهرهای گوران

سیستم رأی‌گیری قاجارها شباهت عجیبی به روش‌های گوران دارد

واژه‌های باقی‌مانده در گویش محلی (مانند “هه‌وار” به معنی شورا)

 

منبع
tarikhema
نوع خبر

بیشترین بازدید اخبار امروز