روابط تهران و پاریس رو به سردی می‌رود: وزارت خارجۀ فرانسه سفر کارمندانش را به ایران صلاح نمی‌داند
سفارت فرانسه در تهران
Reuters
بنا بر یک گزارش اختصاصی خبرگزاری رویترز، دولت فرانسه به همۀ دیپلمات‌ها و نمایندگانش توصیه کرده که به دلیل سخت‌گیری‌های مقامات ایرانی و به دلایل امنیتی به ایران سفر نکنند. این توصیه مستقیماً با پروندۀ سوءقصد علیه سازمان مجاهدین خلق ارتباط دارد.
در ماه تیر/ژوئیۀ گذشته، با بازداشت یک زوج ایرانی تبار در شهر بروکسل، اعلام شد که سوءقصدی علیه میتینگ سازمان مجاهدین خلق در حومۀ پاریس (ویلپَنت) خنثی شده است. سپس یک دیپلمات ایرانی هم در ارتباط با همین پرونده در آلمان بازداشت شد. تهران تمامی این ماجرا را توطئه و دروغ دانست.
اینک در بخشنامۀ وزارت امور خارجۀ فرانسه مورخ ٢٠ اوت – ٢٩ مرداد - که در اختیار خبرگزاری رویترز قرار گرفته، آمده است: "در شرایطی که متأثر از پیامدهای پروندۀ ویلپَنت است، رفتار مقامات ایرانی حاکی از سخت شدن موضع آنان در قبال کشور ما (فرانسه) و برخی از طرف‌های ماست".
رویترز حدس می‌زند که این پیام وزارت خارجه به دیگر سازمان‌های دولتی فرانسه منتقل شده باشد. در متن بخشنامه آمده است: "با توجه به خطرهای امنیتی، چنان که قبلاً هم در مواردی پیش آمده بود، از همۀ مأموران وزارتخانه، خواه متعلق به ادارۀ مرکزی، خواه ادارات متبوعه خواسته شده که تا اطلاع بعدی سفر خود به ایران را، از جمله برای گردش یا آموزش زبان، به تعویق بیندازند - مگر این که حکم به مأموریت داشته باشند".
رویترز می‌نویسد که وزارت امور خارجۀ فرانسه در مورد انتشار این خبر واکنشی نداشته و به پرسش‌های خبرگزاری در بارۀ احتمال بازگرداندن خانواده‌های نمایندگان سیاسی چیزی نگفته است. سفارت فرانسه در تهران نیز نخواسته در این مورد به رویترز توضیحی بدهد.
با توجه به این که فرانسه تاکنون یکی از مدافعان اصلی برجام بوده، سرد شدن روابط پاریس – تهران می‌تواند پیامدهای سیاسی مهمی داشته باشد.
به نظر می‌رسد که به رغم دفاع اخیر امانوئل ماکرون از برجام، اعتماد تهران نسبت به پاریس رفته رفته کاهش یافته باشد. روز گذشته آیت‌الله لاریجانی رئیس قوۀ قضاییه کشورهای غربی را متهم کرد که از سازمان مجاهدین حمایت می‌کنند. او گفت "دوگانگی رفتار این کشور‌ها قابل هضم نیست".
دیروز حسن روحانی در گفتگویی تلفنی با امانوئل ماکرون از او خواست که در دفاع از برجام فعال‌تر باشد. خبرگزاری‌های ایرانی می‌نویسند که حسن روحانی به این مناسبت هشدار داده است که "ایران خواهان حفظ برجام است اما در عین حال اگر در زمینه تضمین کانال‌های مالی و پولی، نفت، بیمه و حمل و نقل، آیندۀ برنامۀ اجرایی اروپا روشن نباشد، اقدامات دیگری را خواهد داشت".
دمشق و مسکو برای جنگ اِدلب آماده می‌شوند: حضور سنگین نیروی دریایی روسیه در مدیترانه
ناو روسی "ویشنی وولوشِک" با عبور از تنگۀ بُسفُر راهی مدیترانه می‌شود تا خود را به سواحل سوریه برساند
Reuters
در حالی که احتمال حملۀ نیروهای دولتی سوریه با پشتیبانی روسیه به استان ادلب هر روز بیشتر می‌شود، رژیم دمشق و همچنین مقامات روس برای بازگرداندن سوری‌های فراری به کشور خود به شدت تبلیغ می‌کنند. استان ادلب تنها منطقۀ بزرگ کشور است که از اختیار دمشق بیرون مانده است. اینک نشانه‌های زیادی حاکی از آمادگی نظامی رژیم دمشق و مسکو برای آغاز حمله است.
روز سه‌شنبه ٢٨ اوت/۶ شهریور، سایت خبری اسپوتنیک متعلق به روسیه خبر داد که ناوگان این کشور "در دریای مدیترانه، سپری در برابر سوریه" ساخته‌اند. به گفتۀ مقامات نظامی در مسکو از آغاز جنگ سوریه تاکنون، نیروی دریایی روسیه هیچگاه چنین حضور سنگینی در مدیترانه نداشته است. ده کشتی جنگی که یکی از آنها مجهز به موشک‌های کروز نوع "کالیبر" است و دو زیردریایی، این ناوگان را تشکیل می‌دهند.
مسکو می‌گوید که این اقدام نظامی برای منصرف کردن گروه‌های شورشی و تروریست‌ها از اقدامات تحریک‌آمیز است. قبلاً روس‌ها هشدار داده بودند که مخالفان بشار اسد قصد دارند در ادلب به حملۀ شیمیایی دست بزنند و سپس آن را به گردن دولت دمشق بیندازند تا بهانه‌ای برای حمله به دست غربی‌ها بدهند. مسکو همچنین اعلام کرده که سرویس‌های مخفی بریتانیایی مشغول آماده‌سازی "عملیات تحریک‌آمیز" در ادلب هستند.
در ماه آوریل گذشته، نیروهای آمریکایی، فرانسوی و بریتانیایی، با حملات موشکی، نیروهای دولتی سوریه را در شهر دوما هدف قرار دادند. دلیل این حمله، "استفاده از سلاح‌های شیمایی توسط رژیم دمشق" اعلام شده بود، در حالی که رژیم دمشق این اتهام را دروغ می‌دانست. اینک روس‌ها ادعا می‌کنند که "نقشه‌ای مشابه" در مورد ادلب نیز در کار است.
اما حملۀ احتمالی نیروهای دولتی سوریه که بدون تردید توسط نیروهای روسی یاری داده خواهند شد، ترکیه را سخت نگران کرده است. آنکار مطلقاً مایل نیست که جنگ دیگری در مرزهایش آغاز شود و موج آوارگان را به خاکش سرازیر کند. برای اجتناب از چنین وضعیتی، روس‌ها و ترک‌ها پیوسته در حال مذاکره‌اند.
بازگشت آوارگان جنگ
با این که احتمال جنگی سخت در استان ادلب بسیار زیاد شده، اما دمشق و مسکو بازگشت فراریان جنگ به سوریه را جدی گرفته‌اند.
روز سه‌شنبه ٢٨ اوت، سرگئی شویگو وزیر دفاع روسیه با اشاره به کمک‌های کشورش در بازسازی سوریه گفت که اوضاع برای بازگشت یک میلیون آوارۀ جنگی آماده است. مجموعاً ۵٫۶ میلیون سوری کشور خود را به خاطر جنگ ترک کرده‌اند.
سرگئی شویگو اطمینان داد که "وسائل و زیرساخت‌های لازم برای بازگشت یک میلیون نفر ایجاد شده است".
بنا بر ارزیابی بانک جهانی، خسارات ناشی از جنگ در سوریه معادل ٢٢۶ میلیارد دلار، یعنی حدود چهار برابر تولید ناخالص ملی سوریۀ قبل از جنگ است.