به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، دستگیری سه نفر به اتهام انجام فعالیت جاسوسی برای امارات متحده عربی در استانبول و آنکارا، خبر مهمی است که نمی توان به سادگی از کنار آن گذشت.
دفتر دادستانی کل در استانبول اعلام کرده که سه نفر تلاش کرده اند تا اطلاعات مهم در مورد محل کار و زندگی چند تن از مهمترین چهره های صنایع دفاعی ترکیه را جمع آوری کنند. اما سرویس اطلاعاتی میت، متوجه این فعالیت شده و آنها را دستگیر کرده است. این موضوع نشان میدهد که رقابت بین ترکیه و امارات متحده عربی نه تنها دیپلماتیک یا اقتصادی است، بلکه ابعاد امنیتی عمیقی نیز دارد.
با آن که چند سال از عادی شدن روابط ترکیه و امارات متحده عربی سپری شده اما هنوز هم می توان به وضوح دید که سیاست های منطقه ای و فعالیت های پنهانی این دو رقیب منطقه در خاورمیانه و آفریقا، دارای چندین نقطه مستعد اختلاف و تنش است.
خبر روزنامه حریت حاکی از آن است که سه نفر در عملیاتی دستگیر شدند که نشان میدهد سازمانهای اطلاعاتی امارات از طریق هماهنگی دفتر دادستانی کل استانبول و سازمان اطلاعات ملی (میت) در حال جمعآوری اطلاعات بیوگرافی در مورد نهادهای حیاتی در ترکیه بودهاند.
البته این اولین بار نیست که امارات دست به چنین اقدامی زده است. 4 سال پیش هم در ساکاریای ترکیه، احمد محمود عایش الاسطل شهروند اردنی در حالی دستگیر شد که به عنوان یک نویسنده اخوان المسلمینی ضد امارات به ترکیه سفر کرده بود. اما در واقع، مامور سرویس اطلاعاتی امارات بود و درباره تشکیلات اخوان در ترکیه اطلاعات جمع آوری کرده بود.
شعبه مبارزه با تروریسم اداره پلیس استانبول به هویت دستگیرشدگان اشاره نکرده و تنها این موضوع را اعلام کرده که سه شخص مزبور به دنبال «جاسوسی نظامی و سیاسی» بوده اند.
روزنامه آکشام از جراید نزدیک به حزب حاکم ترکیه خبر داده که «اعضای سرویس اطلاعاتی امارات با استفاده از پروفایلهای جعلی به دست آمده از یک شرکت ارتباطات تلفنی GSM در ترکیه، اقدام به جمعآوری اطلاعات بیوگرافی پرسنل در سمتهای مدیریتی در سازمانهای حساس صنایع دفاعی کرده اند. همچنین تلاش شده تا برخی کانال های وزارت امور خارجه ترکیه نیز مورد سوء استفاده قرار بگیرند. این تیم 4 نفره، سیمکارت های مزبور را به امارات منتقل کرده اند و تاکنون 3 تن از آنان دستگیر شده اند».
از دید تحلیلگر روزنامه آکشام، تلاشهای امارات برای جمعآوری اطلاعات در مورد زیرساختهای دفاعی در ترکیه، تهدیدی جدی برای آنکارا است. رویدادهای اخیر، توجه تحلیلگران واشنگتن را نیز به سوی خود جلب کرده و شورای روابط خارجی آمریکا (CFR) در گزارش «رقابت قدرتهای بزرگ در خاورمیانه» تاکید کرده که ترکیه و امارات، هم در حوزه تعامل و همکاری استراتژیک با قدرتهای بزرگ و هم از حیث اهداف منطقهای، در تضاد هستند و این رقابت در حوزههایی مانند لیبی، سوریه و انرژی ادامه دارد. همچنین موسسه تحقیقات سیاست خارجی بینالمللی (IFIMES) در تحلیلی با عنوان «مسیر برخورد خطرناک ترکیه و امارات»، به این اشاره کرده که امارات از دو ابزار اطلاعاتی و نیابتی برای تضعیف نفوذ منطقهای ترکیه استفاده میکند.
رقابت کالین – طحنون
در حال حاضر، طحنون بن زاید آل نهیان مشاور امنیت ملی، به عنوان مهمترین چهره امنیتی و مالی امارات شناخته میشود که از قدرت بالایی برخوردار است و کل رقابت منطقهای امارات در حوزه خلیج فارس، جهان عرب و کشورهای آفریقایی را مدیریت میکند.
این همان حوزهای است که طحنون را در رویارویی با ابراهیم کالین رئیس سرویس اطلاعاتی میت ترکیه قرار میدهد. در نتیجه به نظر میرسد این دو چهره امنیتی، حالا بخشی از رقابت پشت پرده را به صحنه علنی و آشکار نیز آورده و از نمایش تنشهای خود ابایی ندارند.
شورای روابط خارجی اروپا در روزهای گذشته بر روی روابط ترکیه – امارات تمرکز کرده و در گزارشی با عنوان «دشمنان مفید: رقابت ترکیه و امارات و نظم خاورمیانه» بر این موضوع تأکید میکند که رقابت بین دو کنشگر مزبور، جنبههای ایدئولوژیک و ژئوپلیتیکی دارد.
از دید این شورا، تنش در خط ترکیه – امارات، خطراتی را برای اروپا نیز به همراه دارد و کشورهای اتحادیه اروپا باید «برای مدیریت» این رقابت تلاش کنند.
همچنین موسسه مطالعات میدل ایست، تنش اخیر را به عنوان «یک بحران عجیب» قلمداد کرده و بر این باور است که امارات، علاوه بر موضع رقابت منطقهای، نگاهی به تعامل ترکیه با جوامع عرب مخالف دارد و میخواهد درک روشنی از روابط، داشته باشد.
بنابراین تنش مزبور، فقط مبتنی بر جاسوسی نیست، بلکه در خدمت اهداف پیامرسانی استراتژیک و بازدارندگی نیز هست. کما این که مرکز تحلیل ORC مستقر در دبی، به این اشاره کرده که امارات، ترکیه را از دو منظر اقتصادی و استراتژیک زیر نظر دارد و در صورت لزوم از روشهای اطلاعاتی استفاده میکند.
امارات نه تنها درگیر رقابت اقتصادی است، بلکه از طریق اطلاعات، روابط با بازیگران منطقهای و اقدامات آشکار ژئوپلیتیکی، یک استراتژی چندوجهی را علیه ترکیه دنبال میکند.
البته باید به این نکته نیز اشاره کرد که امارات در قبال ترکیه، نوعی استراتژی هیبریدی طراحی کرده است. به قول مجمع بینالمللی خلیج فارس، «مبارزه امارات برای مهار ترکیه» بر اساس یک استراتژی دوگانه و ترکیبی است: گاهی تنش مستقیم و گاهی هم تنشزدایی عملگرایانه.
این اتفاق در شرایطی روی داده که نوسازی سرویسهای اطلاعاتی امارات و افزایش ظرفیت اطلاعات سایبری و سیگنالی به کمک آمریکا و رژیم صهیونیستی، ترکیه را نگران کرده است. انتهای پیام/