صندوقهای رأی در ایران، فردا جمعه دوم اسفند/ ٢١ فوریه شهروندان این کشور را انتظار میکشند تا بگفتۀ احمد یک جوان بازاری با رأی آنها «مجلس را برای حفاظت از رهبر بر پا دارند». احمد، تنها کسی نیست که در ایران چنین یقینی دارد. یکی از نمایندگان مجلس کنونی که اینک نامزدی او برای یازدهمین دوره قانونگذاری از سوی شورای نگهبان رد شده است، در گفتگو با رادیوی فرانسوی «اروپ ١» با تأکید بر رد صلاحیت ٤٠ عضو پارلمان کنونی که همۀ آنها به یک نیروی سیاسی واحد تعلق دارند، موقعیت را «باورناپذیر» میخواند. او با اشاره به کمیسیون انتخابات و شورای نگهبان میگوید «آنها حتی دلیل تصمیم خویش را نیز اعلام نمیکنند و بنابراین من هیچ راهی برای دفاع از خود ندارم. تنها دلیلی که در این زمینه به نظر من میرسد سیاسی است و تردیدی ندارم که این گونه رفتارها بر جو سیاسی در کشور اثرات منفی خواهد گذاشت».
محمد، شهروند دیگری به فرستادۀ ویژۀ همین رادیو میگوید «همۀ افراد باید بدون هیچگونه تبعیض مذهبی، چه مسیحی، چه مسلمان، حق نامزد شدن داشته باشند. چنین ملاحظاتی نباید [در انتخابات] جائی داشته باشد».
«لِزِکُو»، نشریۀ اقتصادی صبح پاریس، مینویسد «اصولگرایان افراطی با رد صلاحیت بیشتر نامزدهای میانه رو در موقعیت تسلط بر مجلس در پی رأیگیری جمعۀ آینده قرار دارند». تسلط اصولگرایان به نوشتۀ این روزنامه به سه دلیل از حال محرز به نظر میرسد. «نخست آنکه شورای نگهبان صلاحیت ٧٠٠٠ نامزد و بویژه میانهروها را به اتهام عدم وفاداری عملی به انقلاب اسلامی» رد کرده است.این روزنامه یادآوری میکند که سختگیری شورا تا آنجا پیش رفته که ٩٢ عضو کنونی مجلس را نیز فاقد صلاحیت دانسته است. این روزنامه به نقل از تحلیلگران ایرانی مینویسد که برای دو سوم حوزههای رای گیری هیچ نامزد اصلاحطلبی تائید صلاحیت نشده است. در تهران آنان از ارائۀ لیست نامزدها خودداری کردهاند. این روزنامه به سخنان مصطفی تاجزاده، معاون پیشین وزیر کشور اشاره دارد که به تازگی گفت انتخابات در واقع «یک سلسله انتصابات» از سوی رهبر جمهوری اسلامی ایران است.
دلیل دیگر پیروزی قابل پیش بینیِ اصولگرایان، بنوشتۀ این روزنامه «فراخوان تحریم انتخابات و احتمال شرکت اندک رأیدهندگان است که در صورت عملی شدن بخت اصلاح طلبان را کاهش میدهد». دلیل سوم، «شکست سیاستهای دولت حسن روحانی در رفع تنش با جهان غرب به منظور بهبود بخشیدن به زندگی روزمرۀ ایرانیان است که بویژه در پی خروج آمریکا از برجام گرفتار دشواریهای اقتصادی گستردهای شدهاند».
به نوشتۀ «لِزِکُو»، خط جدائی در پارلمان آینده «میان اصولگرایان و اصولگرایان افراطی بر قرار خواهد شد».
«لُو پاریزیَن»، روزنامۀ صبح پاریس، زیر عنوان «از جوانان انتظار رأی دادن نداشته باشید» مینویسد «رأیگیری جمعه با بیتفاوتی بخش گستردهای از مردم روبروست». به نوشتۀ این روزنامه «گشت و گذار در خیابانهای تهران از برگزاری انتخابات برای گزینش اعضای پارلمان نشانی ندارد». گهگاه «تراکتهائی در خروجی ایستگاههای مترو بر زمین افتاده و آفیشهای تبلیغاتی چندی نیز که هیچ کس به آنها توجه ندارد، اینجا و آنجا دیده میشود».
این انتخابات، بنوشتۀ «لوپاریزیَن»، در بهترین شکل خود، «بی تفاوتی و گر نه خشم مردم را برانگیخته است». سارا دختر ٢٧ سالهای که در رشتۀ اقتصاد تحصیل کرده و از دو سال پیش بیکار است، به این روزنامه میگوید «مردم وقت توجه به سیاست را ندارند». او میگوید «ما ملّت غمزدهای هستیم زیرا اینجا همۀ امور روزمره، آزمونی دشوار است».
بهروز، دانشجوی ٢٢ سالهای در تجریش به خبرنگار «لُوپاریزیَن» میگوید او حتی متوجۀ وجود کارزار انتخابات نشده است و تأکید میکند که هر چند «از انتخابات صحبت میکنیم، [آنچه پیش روست] تنها یک توهّم گزینش بیش نیست». در تهران، به دلیل عدم تائید هدفدار صلاحیت بسیاری نامزدها «تکلیف انتخابات از حال روشن است» و همین موجب «دلزدگی» رأیدهندگان شده است.
پدر سارا میگوید «جوانان ایران کارکُن، تحصیل کرده وآشنا به فرهنگ عصر خویش هستند. آنها میتوانند در صورت داشتن فرصت و امکانات کشور خود را بسازند. اما [با توجه به وضعیتی که در آن قرار گرفتهاند]، از آنها انتظار نداشته باشید در انتخابات شرکت کنند».
اومانیته، روزنامۀ کمونیست صبح پاریس، نیز این انتخابات را برای حسن روحانی «دشوار» توصیف کرده و نوشته است «وی همۀ آنچه را که برای ساختن آنها در این سالها تلاش کرده بود، همچون کاخی مقوائی در حال ریزش میبیند». این روزنامه با اشاره به «رکود شدید» وضع اقتصادی کشور مینویسد «سیاست رویاروئی طلبانۀ دونالد ترامپ منافع رهبر جمهوری اسلامی ایران را تامین میکند». این روزنامه مینویسد «براساس نظرسنجیها تنها ٣٠ درصد صاحبان حق رای در این انتخابات شرکت خواهند کرد. چیزی که برای مشروعیت رئیس جمهوری و رهبر مصیبتبار خواهد بود».
لوُموند، روزنامۀ بزرگ عصر پاریس، نیز زیر عنوان «پیروزی تأمین شدۀ اصول گرایان در ایران» مینویسد «انتخابات در جمهوری اسلامی ایران تا کنون حضور گرایشهای گوناگون اما مطیع کامل نظامِ تحتِ اقتدار رهبر را ممکن میکرد. در انتخابات جمعه، بستر این بازی محدود، حول اصول گرایان بازهم تنگ تر شد و بخشی از رای دهندگان را که تا همین چند سال پیش به تحول نظام از درون امید بسته بودند، از شرکت در رای گیری دلزده کرد». بنوشتۀ لوموند، «بر اساس برخی بررسیها، شرکت در این انتخابات حول ٢۵ درصد دور خواهد زد». این شمار به نوشتۀ لوموند «بیانگر پایگاه اجتماعی رژیم جمهوری اسلامی است. رای دهندگان به گرایشهای میانه رو و اصلاح طلب اما از کسانی تشکیل شده است که به امید تغییر در انتخابات شرکت میکنند» و از آنجا که دیگر کسی به تغییر امیدی ندارد، شرکت در انتخابات نیز بی انگیزه شده است».
لوموند به نقل از یک تحلیل گر مسائل ایران مینویسد دراین کشور «همواره کسانی به امید اینکه برگزیدگان آنها بتوانند [اقدامات] خدمتگزاران مطیع رژیم را «محدود» کنند، در بازی انتخابات شرکت کردهاند»، اما اینک «این افراد نیز یقین حاصل کردهاند که چنین تصوری یک توهم بیش نیست».
این گرایش بگفتۀ امیر محبیان، از نظریه پردازان اصول گرا «تا انتخابات ریاست جمهوری در سال آینده ادامه خواهد داشت و آن هنگام با گزینش یک رئیس جمهوری در خط رهبر موضوع تغییرات در نهادهای کشوری در دستور کار قرار خواهد گرفت».
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
برایگان دانلود کنید