ایالات متحد آمریکا، چنانکه از سخنان مقامات این کشور برمیآید، مجازاتهای جاری علیه ایران را به سه دسته تقسیم کردهاند. نخست «مجازاتهائی که برای بازگشت آمریکا به برجام باید برداشته شود». بگفتۀ یک منبع آمریکائی، مذاکره کنندگان این کشور در وین در این باره «نمونههای بسیاری» به هیئت ایرانی ارائه کردهاند بنحوی آنان «میتوانند در این زمینه دید روشنی داشته باشند». بگفتۀ همین مقام، این کشور در زمینۀ «مجازاتهائی که [آمریکا] لغو نخواهد کرد» نیز آگاهیها و نمونههای لازم به طرف ایرانی ارائه شده است. بگفتۀ همین مقام مسئول، دستۀ سوم مجازاتها شامل «موارد دشواری» است که دولت پیشین آمریکا بدون ارتباط مستقیم با پروندۀ اتمی علیه ایران وضع کرده و هدف یگانه از برقراری آنها جلوگیری از بازگشت این کشور به توافق اتمی با تهران بوده است.
وال استریت جورنال چهارشنبه شب به آمادگی دولت آمریکا برای لغو مجازاتهائی که به اتهام مباشرت در اقدامات تروریستی علیۀ بخشهای مالی و نفتی برقرار شده اشاره کرده بود. این مقام آمریکائی حاضر به تائید این خبر نشد.
هر چند مقامات واشینگتن و تهران میگویند که در گفتگوهای وین به «پیشرفتهائی» دست یافتهاند، اما تاکید میکنند که آنچه حاصل شده، «ناپایدار» است و هنوز «اختلافات بسیاری» بر سر راه توافق وجود دارد.
دشواری دست یافتن به سازش در این زمینه هر چند به ماهیت پیچیدۀ اختلافات بستگی دارد، اما بیش از آن به ملاحظات سیاست داخلی در هر یک از دو کشور وابسته است.
بگفتۀ شماری از افرادی که از نزدیک گفتگوهای وین را دنبال کردهاند، «پیشرفتهای» مورد اشاره هنگامی بدست آمده است که آمریکا جزئیاتی در بارۀ تحریمهای قابل لغو ارائه کرده است. وال استریت جورنال به نقل از دو تن از نزدیکان به این پرونده مینویسد «آمریکا آماده است مجازاتها علیۀ بانک مرکزی، شرکت ملی نفت و دیگر کمپانیهای نفتی و فعالیتها در بخشهای فولاد، آلومینیوم و ... را که به اتهام تروریسم برقرار شده است، لغو کند. یک مقام اروپائی گفته است که واشینگتن برای لغو مجازاتها در بخشهای صنایع پارچه، اتوموبیل، حمل و نقل دریائی، بیمه و دیگر صنایعی که ایران با امضاء برجام به توسعۀ آنها امید بسته بود آمادگی دارد.
منابع آگاه به وال استریت جورنال گفتهاند که هر چند هیئت مذاکره کنندۀ آمریکا در وین به انواع قابل لغو تحریمها اشاره کرده است، اما در این زمینه پیشنهادهای جزئی و دقیق ارائه نکرده است. چنین به نظر میرسد که این کشور در انتظار موافقت اصولی طرف ایرانی برای ارائۀ پیشنهادات جزئی خویش در این زمینه است.
همین منابع میگویند که در گفتگوهای وین ، ایران خواستار خروج نام سپاه پاسداران از سیاهۀ سازمانهای تروریستی شده است، در حالیکه آمریکا در حال حاضر در نظر ندارد مجازاتهای برقرار شده علیۀ سپاه پاسداران را لغو کند. به نظر مذاکره کنندگان برداشتن «بیت رهبری» از فهرست یاد شده نیز هنگامی که جزئیات مورد گفتگو قرار گیرد، از موارد دشوار خواهد بود.
مسئولان آمریکائی تاکید میکنند که دولت جو بایدن هر چند برای برداشتن مجازاتهای مرتبط با پروندۀ اتمی ایران ابراز آمادگی کرده است، اما مجازاتهای برقرار شده به دلیل برنامۀ موشکی ایران و نیز دخالتهای منطقهای این کشور میتواند همچنان پابرجا بماند.
بر اساس ارزیابیهائی که جزئیات آن ارائه نشده است، آمریکا برای برداشتن تنها نیمی از مجازاتها آمادگی دارد و نیمۀ دیگر با دشواریهای حقوقی و عملی بسیار روبروست. عباس عراقچی که ریاست هیئت نمایندگی ایران را در گفتگوهای وین بر عهده داشت، بنوشته وال استریت جورنال به این روزنامه گفته است که هر چند خواست ایران برداشتن کلیۀ مجازاتهاست، اما این کشور آمادگی دارد در این باره مذاکره کند.
اصول گرایان و مخالفان برجام در داخل ایران با این حال این سخنان را بشدت مورد انتقاد قرار داده و با استفاده از رسانههای کشور بر ضرورت لغو کامل تحریمها و راستیآزمائی در این زمینه از سوی ایران، پیش از اقدامات این کشور در انجام تعهدات خود در برجام شدهاند. کاری که حداقل شش ماه به طول میانجامد و توافق در این زمینه را نصیب دولت روحانی نمیکند.
وزارت امور خارجۀ ایران پنجشنبه شب در برابر آنچه «انتشار اخبار تحریف شده و مجعول در خصوص محتوای گفت وگوها» در وین خواند، «پرس تی وی»، شبکۀ انگلیسی زبانِ صدا و سیما، را بشدت مورد انتقاد قرار داد و این کانال را به «تخریب مذاکره کنندگان» در برابر «حریف» متهم کرد.
وزارت امور خارجه در بیانیۀ خود مینویسد «این جریان سیاسی [...] با رانت آشکار رسانهای، و ظاهرا به واسطه بغض و کینهای نابجا، چنان از واقعیات دور شده است که هنگام وصف تاریخ پرافتخار چهار دههای جمهوری اسلامی در روابط خارجی به خودکمبینی ملی و تحقیرآمیزی دچار است که بواقع حیرت انگیز است». این بیانیه از «اینهمه بی تقوایی عزت سوز و در خوشبینانه ترین حالت، کم اطلاعی و ساده دلی بیش از حد این جریان» ابراز حیرت و «هیهات» کرده و آن را به «انتشار دروغ های شاخدار [...] در جهت رسیدن به گندم خیالی ری» متهم ساخته است.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
اخبار جهان را با بارگیری اَپ ار.اف.ای دنبال کنید